…Gdy język rosyjski całkowicie zapanował w urzędach, sądach i szkole, przyszła kolej na życie społeczne i prywatne. Narzucono go instytucjom kredytowym, oraz stowarzyszeniom, w prowadzeniu ksiąg, podlegających kontroli urzędowych. Wreszcie w szkołach zabroniono dzieciom rozmawiać między sobą w języku polskim. W ten sposób do bezprawi i gwałtów dodano pastwienie się nad starym, wykształconym i świetnym językiem wielkiego kulturalnego narodu…